In de stripboekhandel liggen niet alleen maar de nieuwste strips. Vooral de laatste jaren zien we de trend om oudere series integraal uit te geven. Een greep: Roodbaard, Ton en Tineke, Comanche, Johan en Pirrewiet, Guus Slim.
Natuurlijk spelen de heruitgaven in op het jeugdsentimentiment: de oudere lezer wordt weer even verplaatst naar zijn jeugd toen hij de strips voor het eerst las. Maar dat is niet het enige. De nog jonge stripwereld is ook bezig met een canonisatie en met geschiedschrijving. Daarom worden in de meeste integrale uitgaven niet alleen de stripverhalen herdrukt, maar wordt er ook vaak een uitgebreide inleiding bij geschreven.
Voor mij ligt het tweede deel van de integrale uitgave van Chlorophyl, getekend en geschreven door Raymond Macherot. Chlorophyl is een muis, die samen met zijn makker Minimum in elk album een gevaar moet bestrijden of een raadsel moet oplossen.
Omdat de verhalen zich in de dierenwereld afspelen, zou je het lezen ervan als een vorm van escapisme kunnen zien: we zijn even weg uit onze wereld. Maar bij Macherot zijn er ook altijd lijnen te trekken naar de mensenwereld, waar we dezelfde soorten van bedrog of kwaadwilligheid tegenkomen.
In het tweede deel van de integrale uitgave vinden we drie verhalen over Chlorophyl: De spoorpiraten, Zizanon de verschrikkelijke en De terugkeer van Chlorophyl. In de eerste twee verhalen maken Chlorophyl en Minimum een uitstapje, naar het eiland Notenschelp, waar ze terechtkomen als de reiger die hen vervoert, crasht in het noodweer.
Op het eiland komen ze een oude bekende tegen: de rat Anthraciet, die al eerder tegenstander was van de muizen. Er zijn veel strips waarin dezelfde antagonist voortdurend opduikt. Je kunt zeggen dat dat een verhaal schematisch maakt. Het is immers meteen duidelijk wie de goeden en de slechten zijn.
Dat is een terecht verwijt, maar dit soort verhalen wordt niet in de eerste plaats gelezen om de psychologische diepgang. Het gaat niet om personages die geconfronteerd worden met het slechte in zichzelf, maar met het kwaad om hen heen. Anthraciet is gewetenloos, wat al meteen blijkt als hij een schip laat ontploffen, om de schipper, een lastige getuige, uit te schakelen. We weten meteen dat Chlorophyl en Minimum aan de goede kant staan en we willen dat ze winnen. Dat gebeurt natuurlijk ook.
Het verhaal laat goed zien hoe doordacht Anthraciet te werk gaat. Door de treinen te kapen probeert hij het monopolie te krijgen over het vervoer op het eiland. Dat is gemakkelijk te verplaatsen naar de mensenwereld, waar economische oorlogen bepaald niet zeldzaam zijn.
Ook het tweede verhaal, Zizanion de verschrikkelijke, speelt op Notenschelp. Hier gaat het om een gemaskerde boef, die uiteindelijk door het tweetal ontmaskerd wordt. In De terugkeer van Chlorophyl keren Chlorophyl en Minimum terug naar hun vrienden. Maar de titel verwijst naar meer: Chlorophyl verdwijnt; een misdaad wordt gevreesd. Ook hier komt alles uiteindelijk goed, zoals het hoort.
Het is een genot om de oude verhalen opnieuw te lezen. Wel stoorden me de flandricismen die in de tekst zijn blijven staan. Zo is er geen sprake van 'schoorstenen' maar van 'schouwpijpen', wordt er niet gesproken van 'zulke smoesjes' maar van 'zo'n smoesjes', er rijdt wel eens een 'camionette' rond, iemand kan een 'nietdeug' zijn en we kunnen zinnen lezen als 'Daar mocht men zich aan verwachten.' Die hadden er van mij uit gehaald mogen worden. Dit soort ingrepen doet geen afbreuk aan de authenticiteit en maken de verhalen toegankelijker voor een breed publiek.
De inleiding is niet alleen informatief, maar ziet er ook erg fraai uit. Veel illustraties, waarbij vooral het afdrukken van de voorkanten van de oude Kuifjes de sfeer van een halve eeuw geleden goed oproepen. Dat de tekst niet op een witte ondergrond is afgdrukt draagt er ook aan bij. Het witte, gebleekte papier was er immers indertijd nog niet bij de striptijdschriften.
Bij zo'n integrale uitgave horen ook een paar extraatjes en ook die ontbreken niet: de korte verhalen 'Pas op voor de verf!' en 'Dokter Finet is verdwenen', de stroken over Grenadier Victoria, de 'tekenfilms' over Klaxon en 'De drie bergplaatsen van Langoor, het konijn', dat eigenlijk een advertentie in de vorm van een stripverhaal is. Ook Grenadier Victoria is commercieel: er wordt reclame gemaakt voor chocola, waar je in veel gevallen net ze sterk van wordt als Joris Driepinter indertijd werd van de melk.
De integrale uitgave van Chlorophyl zal veel stripliefhebbers voor het eerst of opnieuw doen genieten van onderhoudende verhalen, die nog altijd fris zijn. Altijd weet Macherot de luchtige toon te bewaren en zijn heldere tekeningen hebben nog niets aan kracht ingeboet.
Titel: Chlorophyl integraal 2
Tekst en tekeningen: Raymond Macherot
Uitgever: Scratch Books
hardcover, 208 blz.€ 27,50
Geen opmerkingen:
Een reactie posten