maandag 24 december 2012
Kort Amerikaans (Dick Matena)
Dick Matena is een striptekenaar die al zo'n beetje alles gedaan heeft. In de literaire wereld werd hij bekend door verstrippingen van boeken van onder anderen Reve, Wolkers en Elsschot, waarbij hij de integrale tekst van het boek handhaafde. Je zou dus kunnen zeggen dat hij het werk rijk, heel rijk, illustreert. Eerder dit jaar schreef ik over Matena's Kees de jongen.
Het project Kort Amerikaans van Wolkers loopt al een tijdje: deel 1 kwam in 2006 uit, deel 2 in 2007 en nu pas het derde en laatste deel. Het eerste deel las ik een paar jaar geleden, deel 2 en 3 heb ik nu gelezen. Het verschil in tekenstijl tussen deze twee delen is opmerkelijk. In vergelijking met het tweede deel zijn de tekeningen van Matena eenvoudiger geworden, meer gestileerd.
Hieronder staat uit elk van de laatste twee delen een bladzijde afgedrukt. In deel 2 (bovenste afbeelding) zie je dat Matena nog elk steentje van de straat of van een huis tekent. In deel 3 (inderdaad: onderste afbeelding) worden de stenen alleen nog maar aangeduid, door arceringen. Bij de inkleuring is Matena iets minder nuances gaan gebruiken.
Die vereenvoudiging was ook al te zien in Kees de jongen en Virl, de sciencefictionstrip die Matena al in een grijs verleden tekende, maar die hij nog niet zo lang geleden weer oppakte. In Kees de jongen gebruikte Matena overigens helemaal geen kleur en in Virl worden praktisch geen kleurnuances gebruikt.
De werking van deel 2 en 3 blijft wel hetzelfde. Matena weet goed de sfeer op te roepen van de oorlogstijd waarin Kort Amerikaans zich afspeelt, zodat je gemakkelijk meeleeft met de hoofdpersoon. Als je het boek van Wolkers leest, maak je zelf de beelden aan, nu wordt je verbeelding geleid. Maar dat is alleen maar prettig. Tenminste wanneer degene die je leidt een goede leidsman is en dat is Matena. Bijna altijd had ik het idee dat zijn beelden klopten en dat Wolkers zijn roman geschreven had over de jongen die ik in de plaatjes rond zag lopen.
Voor wie Kort Amerikaans niet kennen, is de verstripping van Matena een mooie kennismaking. Degenen die het boek al gelezen hebben, zullen het geboeid herlezen en daarbij genieten van de illustraties van Matena.
Hoi Teunis, ik ben net begonnen in deel 1 en vind het inderdaad schitterend getekend. Tot nu toe was ik geen fan van de romans van Jan Wolkers, misschien dat daar met deze stripbewerking verandering in gaat komen. Groetjes, Erik
BeantwoordenVerwijderen