Afspraak in Nieuwpoort

De Eerste Wereldoorlog heet nog steeds de Grote Oorlog. Aangezien die oorlog aan Nederland voorbijging, leeft die veel minder dan de Tweede. Maar in België is er nog veel over die Eerste oorlog te vinden. Niet alleen de graven, de loopgraven, de musea, maar ook boeken. Tom Lanoye heeft bijvoorbeeld een prachtige uitgave verzorgd van de gedichten van de zogeheten War Poets, Niemands land.

Er zijn ook strips over de Eerste Wereldoorlog. De bekendste auteur is Tardi die boeken maakte als Loopgravenoorlog en De grote slachting. Sinds kort is er ook Afspraak in Nieuwpoort van Ivan Petrus Adriaenssens. 


Adriaenssens heeft een wat naïeve manier van tekenen. Soms zijn de bewegingen van de personen wat houterig en hij is ook niet al te subtiel in het weergeven van gezichtsuitdrukkingen. Maar de inkleuring van zijn tekeningen (grijzen, sepia, enkele accenten in rood en geel) is fraai en het verhaal dat hij te vertellen heeft, is indrukwekkend.

Drie militairen, een Fransman, een Engelsman en een Belg ontmoeten elkaar in de Eerste Wereldoorlog en spreken af dat ze elkaar tien jaar later (op 11 januari 1024) zullen ontmoeten in Nieuwpoort. Een van hen ontmoet een vierde (ook een Engelsman) en maakt met hem dezelfde afspraak.

De drie personen (Jean-Marie Philippe de Blick, T.E. Hulme en Raoul Snoeck) hebben echt bestaan en Adriaenssens heeft hun leven al tekenend en vertellende gereconstrueerd. Dat ze elkaar ontmoet zouden hebben en een afspraak zouden hebben gemaakt, is fictie. De auteur verantwoordt zich overigens keurig.

Geen van de drie overleeft de oorlog en de vierde, George Sheldon, staat dus alleen in Nieuwpoort in 1924. Elke tien jaar zal hij terugkomen om de drie gevallenen te herdenken.

Het is een mooie daad van Adriaenssens om drie mensen die anders wellicht vergeten zouden worden, op deze manier voort te laten leven. Als lezer moet je wel met hen meeleven en ook met de George Sheldon, die hen gedenkt. Zo gedenk je tijdens het lezen (en daarna) al die slachtoffers, waarvan dit er slechts drie zijn. Afspraak in Nieuwpoort laat ons zien dat het niet gaat om de grote getallen, maar om duizenden keren een individu. Indrukwekkend boek.